تعداد زیادی از داوطلبان کنکور سراسری تجربی متقاضی تحصیل در رشته پرطرفدار داروسازی می باشند و از هیچ تلاشی برای دستیابی به آن فروگذار نمی کنند. متقاضیانی که موفق به قبولی در این رشته دانشگاهی بشوند، تحت عنوان دکتری پیوسته داروسازی به مدت 6 الی 7 سال وارد دوره دکتری عمومی این رشته شده و به تحصیل میپردازند. طول دوره تحصیل را نیز می توان به دو بخش دروس علوم پایه و دروس تخصصی تقسیم کرد.
در نهایت دانش آموختگان این رشته دانشگاهی، در مراکزی چون داروخانه ها، شرکت های داروسازی، مشاغل دولتی در سازمان مرتبط مانند معاونت غذا و دارو و… مشغول به کار خواهند شد. در ادامه این مقاله به معرفی کامل رشته داروسازی، جهت آشنایی بیشتر شما عزیزان پرداخته ایم.
رشته داروسازی یکی از سه رشته برتر و محبوب گروه آزمایشی علوم تجربی در کنکور سراسری است که هر ساله داوطلبان زیادی را به خود اختصاص می دهد.
هدف از رشته داروسازی
رشته داروسازی در برنامه ریزی برای حل مسائل مرتبط با دارو و سلامت در سطح ملی، پیشگیری از سمیت و عوارض جانبی داروها، اطلاع رسانی درباره داروها، شناخت کامل خصوصیات داروهای موجود در فارماکوپه دارویی و راهنمایی بیماران و مشاوره پزشکان در استفاده درست از داروها و دیگر موارد مرتبط با دارو درمانی هم نقش دارد.
با بهره گیری از توانایی و استعداد افرادی که در رشته داروسازی تحصیل کرده اند می تواند تا حد زیادی واردات دارو با قیمت های گزاف را کاهش داد و به یک استقلال در این زمینه دست پیدا کرد. از سوی دیگر ممکن است با پیشرفت روزافزون پزشکان داروساز کشور و فراهم نمودن امکانات مورد نیاز از سوی سازمان های ذی ربط، امکان صادر کردن دارو به وجود آمده و از این طریق، موجبات بهبود چرخه اقتصادی کشور نیز فراهم گردد.
علاوه بر تمام موارد فوق می توان موارد دیگری را نیز از جمله اهداف رشته داروسازی دانست که در ادامه شرح داده شده اند.
- آشنایی با تحقیقات علمی و عملی در رابطه با علوم دارویی
- تشخیص نیازهای عمومی آموزشی و پژوهشی به منظور تفهیم علم داروسازی و عوامل مربوط به آن
- تقویت دانش و توانایی ها در زمینه های مختلفی مانند تولید لوازم بهداشتی و آرایشی، توانایی اداره داروخانه ها، ساخت دارو، کنترل کمی و کیفی محصولات و …
معرفی رشته داروسازی
همان طور که از نام رشته داروسازی پیداست، این رشته نقش مهمی در رابطه با تولید و ساخت دارو، بررسی وضعیت دارو در بدن انسان و موجودات زنده و هم چنین میزان تأثیر دارو در سلامت جامعه و کم کردن بحران های بیماری زا ایفا می کند. فرموله کردن ماده یعنی تبدیل ماده به قرص، کپسول، شربت و… که برای بیمار قابل مصرف باشد، از دیگر نقش های یک دکتر داروساز به شمار می رود.
طول دوره تحصیل برای دانشجویان داروساز بین 5 و نیم تا 6 سال می باشد که در ابتدا وارد مقطع دکتری عمومی می شوند. دروس این رشته همانند رشته پزشکی و دندانپزشکی از دو بخش علوم پایه و دروس اصلی و تخصصی تشکیل می شود که دانشجویان می بایست پس از گذشت تقریبا دو سال و گذراندن واحدهای درسی مربوطه، در آزمونی تحت عنوان آزمون علوم پایه که هر ساله در دو نوبت از سوی سازمان سنجش و آموزش پزشکی کشور برگزار می گردد، شرکت نمایند.
جایگاه و اهمیت رشته داروسازی
داروسازی را میتوان به نوعی ابزار پزشکی در درمان بیماران دانست که توجه به این عضو مهم دنیای سلامت و بهداشت بسیار ضروریست. داروسازی با بهره گیری از شناخت کامل نسبت به دنیای درون بدن انسان و به کارگیری برهم کنش های مولکولی راه را برای درمان بیماری ها باز می کند. بنابراین همانطور که اشاره شد به دلیل جایگاه و اهمیت بالای این رشته و تاثیر آن بر سلامت جامعه ، همواره باید نسبت به پیشرفت و پا برجایی آن توجه کافی صورت پذیرد.
اما در رابطه با جایگاه شغلی این رشته، متاسفانه به دلیل عدم شناخت کافی تصویر ذهنی ای که در جامعه وجود دارد تنها فروشنده ی دارو است! درحالی که زمینه های کاری بسیار گسترده بوده و حیطه های تخصصی متنوع تری را در بر می گیرد.
آزمون علوم پایه داروسازی
قبولی در آزمون علوم پایه داروسازی به منزله کسب مجوز برای ورود به مرحله بعد و فراگیری دروس اصلی و تخصصی این رشته می باشد. البته این دسته از دانشجویان به منظور ورود به دوره کارورزی خود نیز مستلزم شرکت در آزمون مربوطه (آزمون پیش کارورزی که هر ساله دو بار برگزار می شود.) بوده که صرفا با کسب حدنصاب نمره مجاز به گذراندن دوره کارورزی خود می باشند. در نهایت نیز دانشجویان باید به مدت 2 سال، دوره طرح نیروی انسانی خود را گذرانده و پس از آن بسته به میل و رغبت خود می توانند در آزمون دکترای تخصصی شرکت نمایند.
داروسازی مناسب چه افرادی است؟
رشته داروسازی همانند سایر رشته های دکتری عمومی که شامل 6 سال تحصیل و 2 سال طرح اجباری می باشد که با فراگیری دروس حفظی، اصطلاحات علمی و تخصصی و طراحی و محاسبات پیچیده سپری می شود.
- توانایی سروکار داشتن با دروس حفظی
- مهارت کافی در زبان انگلیسی
- صبر و حوصله در گذراندن دوره طولانی تحصیل
- علاقه به تحقیق و پژوهش و کشف ساختار های جدید
- و…
علاوه بر موارد فوق، چند نکته دیگر وجود دارد که به شخصیت اجتماعی فرد بستگی دارد. یک دانشجوی رشته داروسازی باید از مهارت لازم برای برقراری ارتباط موثر برخوردار باشد تا بتواند بهترین خدمات را به بیماران ارائه دهد.
ضرایب دروس اختصاصی علوم تجربی در قبولی رشته داروسازی
برخلاف رشته های پزشکی و دندان پزشکی که در زیر گروه 1 گروه آزمایشی علوم تجربی قرار دارند، داروسازی در زیر گروه 2 این گروه آزمایشی جا دارد.
| ضرایب دروس اختصاصی کنکور تجربی _ زیر گروه 2 | ||||
| زیست | شیمی | ریاضی | فیزیک | زمین شناسی |
| 4 | 4 | 3 | 2 | 1 |
همانطور که مشاهده می شود، ضریب درس زمین شناسی برای زیر گروه 2، 1 در نظر گرفته می شود. این در حالی است که ضریب این درس برای رشته های پزشکی و دندان پزشکی در زیر گروه 1، صفر میباشد. بنابراین متقاضیان این رشته علاوه بر مطالعه ی چهار درس تخصصی زیست، شیمی، ریاضی و فیزیک، مطالعه ی درس زمین شناسی را نیز در برنامه ریزی خود قرار می دهند.
.
واحد های دانشگاهی و دروس تخصصی رشته داروسازی
همانطور که در ابتدا ذکر شد طول دوره تحصیل رشته داروسازی، به دو بخش علوم پایه و دروس تخصصی تقسیم می شود که اکثر دروس این رشته همراه با آزمایشگاه ارائه می شوند.
| واحد های درسی رشته داروسازی | |
| دروس علوم پایه | دروس تخصصی |
| بیولوژی نظری، فیزیک نظری، ریاضیات پایه و مقدمات آمار، شیمی عمومی، شیمی آلی، تشریح، اصول خدمات بهداشتی، آمار حیاتی، بیوشیمی، شیمی تجزیه، کامپیوتر، میکروب شناسی نظری و عملی، فیزیولوژی، انگل شناسی و قارچ شناسی، ایمونولوژی، کمک های اولیه | بیوفارماسی، گیاه شناسی دارویی، تغذیه و رژیم درمانی، اشکال دارویی، مدیریت در داروسازی، درمان شناسی، اطلاعات دارویی، شیمی دارویی، فارماکولوژی، مفردات پزشکی ،گیاه شناسی داروسازی، فرآورده های دارویی بیولوژیکی، فیزیکال فارماسی، روش های دستگاهی، سم شناسی، داروسازی صنعتی، کنترل میکروبی دارویی، کارآموزی صنعت، مواد خوراکی نظری، زبان تخصصی، مقدمات داروسازی، کارآموزی داروخانه |
شرایط تحصیل در مقاطع بالاتر رشته داروسازی
آن دسته از فارغ التحصیلان مقطع دکترای عمومی رشته داروسازی، در صورتی که دارای معدل کل بالایی باشند می توانند در آزمون دوره تخصصی شرکت نموده و پس از کسب امتیاز قبولی، در گرایش مورد نظر خود به تحصیل بپردازند. به طور میانگین تعداد واحدهای درسی این مقطع حدود 40 واحد می باشد که بخش عمده آن مربوط به پایان نامه بوده و حدود 3 الی 4 سال به طول می انجامد. دانش آموختگان این مقطع باید پس از آماده نمودن پایان نامه خود، آن را نگارش کرده و به منظور اخذ مدرک دکترای تخصصی از پایان نامه خود دفاع کنند.
پزشکان عمومی داروسازی می توانند در رشته های علوم پایه پزشکی مانند بیوشیمی، فیزیولوژی، آمار حیاتی، تغذیه، ایمونولوژی، ویروس شناسی و ژنتیک، انگل شناسی پزشکی و میکروب شناسی پزشکی به ادامه تحصیل بپردازند اما گرایش های تخصصی آن ها به شرح زیر می باشند.
| گرایش های تخصصی رشته داروسازی | |
| شیمی دارویی | داروسازی هسته یا رادیو فارمسی |
| فارما کوگنوزی | سم شناسی |
| دارو شناسی | کنترل دارو |
| فارما سیوتیکس | نانو فناوری دارویی |
| داروسازی بالینی | اقتصاد و مدیریت و دارو |
| بیوتکنولوژی دارویی | |
بازار کار و آینده شغلی رشته داروسازی
آن دسته از افرادی که قصد دارند رشته داروسازی را به عنوان رشته تحصیلی دانشگاهی خود انتخاب کنند، توجه داشته باشند که جمعیت عظیمی از فارغ التحصیلان آن می توانند به جایگاه خوب و درآمد بالایی در بازار کار دست یابند. برخی از زمینه های شغلی این افراد در ادامه بیان شده اند.
- کارخانه های آرایشی و بهداشتی
- صنایع داروسازی (صنعت ساخت و کنترل دارو)
- درمان و آموزش پزشکی.
- امور اجرایی وزارت بهداشت
- فعالیت های تحقیقاتی در کارخانه های داروسازی
- …
میزان درآمد رشته داروسازی
درمورد میزان درآمد یک دکتر داروساز متاسفانه آمار دقیقی در دست نیست. در واقع داروسازانی که در بخش های دولتی استخدام می شوند، مطابق با قانون مدیریت خدمات کشوری حقوق دریافت می کنند و آن دسته از داروسازانی که در بخش خصوصی مشغول به فعالیت هستند نیز بسته به سطح تحصیلات، میزان تخصص، سابقه و مهارت خود درآمدهای متفاوتی دارند.
برخی از فارغ التحصیلان رشته داروسازی نیز به صورت مستقل کار کرده و با کسب مجوزهای لازم، نسبت به تاسیس داروخانه اقدام می نمایند که با توجه به میزان فعالیت، نوع خدمات و تعداد مشتری که دارند، به درآمدهای متفاوتی دست می یابند. البته در برخی مناطق ممکن است به دلیل تعداد زیاد داروخانه ها هر ساله مجوز تاسیس صادر نگردد.
دانشگاه های ارائه دهنده رشته داروسازی
لیست موجود در ادامه مقاله با توجه به مندرجات دفترچه انتخاب رشته کنکور گردآوری شده اند که برای آگاهی از لیست تمامی این رشته ها می توانید به دفترچه مذکور مراجعه نمایید.
- دانشگاه علوم پزشکی اردبیل
- دانشگاه علوم پزشکی ارومیه
- دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
- دانشگاه علوم پزشکی البرز – کرج
- دانشگاه علوم پزشکی بقیه اله (عج) – تهران
- دانشگاه علوم پزشکی بندرعباس
- دانشگاه علوم پزشکی تبریز
- دانشگاه علوم پزشکی تهران
- دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور – اهواز
- دانشگاه علوم پزشکی زابل
- دانشگاه علوم پزشکی زنجان
- دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی – تهران
- دانشگاه علوم پزشکی شیراز
- دانشگاه علوم پزشکی کرمان
- دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه
- دانشگاه علوم پزشکی گیلان – رشت
- دانشگاه علوم پزشکی لرستان – خرم آباد
- دانشگاه علوم پزشکی مازندران – ساری
- دانشگاه علوم پزشکی مشهد
- دانشگاه علوم پزشکی همدان
- دانشگاه علوم پزشکی یزد
رشته داروسازی در خارج از کشور
با توجه به ماهیت پژوهشی رشته داروسازی و فراهم بودن شرایط تحقیقاتی در کشور های توسعه یافته هرساله تعداد قابل توجهی از افراد اقدام به تحصیل در خارج از کشور میکنند که با شناخت درست رتبه بندی دانشگاه ها و کشور های مناسب برای مهاجرت، میتوان اقدام به درخواست پذیرش تحصیلی از دانشگاه های خارجی نمود.
ده دانشگاه برتر داروسازی در خارج از کشور
- دانشگاه اکسفورد (University of Oxford)
- دانشگاه موناش (Monash University)
- دانشگاه هاروارد (Harvard University)
- دانشگاه کمبریج (University of Cambridge)
- دانشگاه ناتینگهام (University of Nottingham)
- دانشگاه کارولینای شمالی، چپل هیل (University of North Carolina, Chapel Hill)
- دانشگاه (UCL)
- دانشگاه کالیفرنیا، سانفرانسیسکو (University of California, San Francisco)
- دانشگاه جان هاپکینز (Johns Hopkins University)
- دانشگاه تورنتو (University of Toronto)
سوالات متداول
1- رشته داروسازی برای چه افرادی مناسب است؟
از جمله ویژگی های لازم، داشتن صبر و حوصله ی بالایی در گذراندن مدت طولانی تحصیل 6 الی 7 ساله و توانایی به خاطر سپردن دروس حفظی و اصطلاحات علمی است.
2- ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر به چه صورت می باشد؟
؟ بسته به علاقه خود و شناخت کافی از گرایش ها ، پس از گذارندن آزمون تخصصی وارد دوره تخصصی به مدت 3 الی 4 سال میشوند.
3- آینده شغلی و بازار کار به چه صورت است؟
دانش آموختگان میتوانند در صنایع مرتبط با داروسازی ، آرایشی بهداشتی ، مشاغل دولتی در سازمان ها مربوطه ، داروخانه ها و... مشغول به کار شوند.
